پارچه، لایه‌ای مشبک و انعطاف پذیر است که از نخ‌ها و الیاف طبیعی و مصنوعی یا ترکیبی از آن دو تشکیل شده که بسته به مواد تشکیل دهنده و نوع قرارگیری آن ها در کنار هم با توجه به ضخامت الیاف و ظرافت بافت، نوع پارچه ها متفاوت است. پارچه ها توسط بافندگی، ریسندگی یا فشرده سازی الیاف تولید می شوند. کشف الیاف کتان رنگ شده در غاری در جمهوری گرجستان متعلق به۳۴۰۰سال پیش از میلاد مسیح نشان از قدمت این محصول ساخت بشر در سالیان ماقبل تاریخ دارد که البته با شناخت تکنیک های ساخت مدرن و متفاوت احساس نیاز تغییرات بسیاری کرده ولی برای انواع اصلی منسوجات تفاوت بسیار کمی بین روش های باستانی و مدرن وجود دارد.
پارچه های طبیعی
پارچه های طبیعی آن دسته از انواع پارچه هایی هستند که انسان ها با بهره مندی از آنچه که طبیعت در اختیار آن ها قرار داده و گاه با کمی خشونت و بی توجهی به ارزش های موجود در حیات و موجودات هم زیست جهت بهره مندی خود از آن استفاده می کنند. از این دسته میتوان به پوست حیوانات، پیله‌ی کرم ابریشم و دانه‌های گیاهان اشاره کرد. این نوع پارچه ها تنفس می‌کند و علاوه بر نرم و با دوام بودن حساسیت ایجاد نمی‌کنند. علی رغم تمام خشونتی که در تهیه پارچه های طبیعی موجود است این گونه از پارچه ها را میتوان بهترین انتخاب برای همه ذکر کرد. این پارچه ها در اثر اشعه‌ی فرابنفش تغییر رنگ نمی‌دهند و به دلیل ذات طبیعی خود با بدن انسان سازگاری بسیاری دارند. خلاصه اینکه تمامی مشخصات یک پارچه خوب در اینگونه پارچه ها نهفته است .
پارچه های مصنوعی
پارچه های مصنوعی با بهره گیری از فرایند ساخت مدرن، پارچه ها ی مصنوعی از الیافی ساخته می‌شوند که یا کاملا از مواد غیر ارگانیک و یا مواد ارگانیک مخلوط با مواد شیمیایی تولید شده اند . پارچه های مصنوعی با توجه به هدفی که برای آن تولید می‌شوند ویژگی‌های متفاوت و فراوانی دارند. برخی سبک و فوق العاده ظریف هستند و برخی جاذب رطوبت بوده و به سرعت خشک می‌شوند. انواع اندکی از آن بسیار لوکس و مشابه پارچه های طبیعی دیگرند و برخی بسیار مقاوم و ضخیم می باشند .
پارچه های ترکیبی (Synthetic)
بیشتر برای بهره مندی از مزایای پارچه های طبیعی و برخورداری از استحکام الیاف مصنوعی با ترکیب کردن درصد های مختلفی از این مواد تولید می شوند. البته همیشه ترکیب این الیاف در جهت ارتقای کیفی محصول نیست و گاه تنها دلیل آن کاهش قیمت تمام شده پارچه است. پارچه ها به نام ها و اسم های گوناگونی شناخته می شوند که در اینجا سعی شده انواعی از پر استفاده ترین پارچه ها را با توضیحاتی مختصر و کاربردی معرفی کنیم .
پارچه ی پنبه‌ای( Cotton)
پارچه ای با حس خوب و آرام بخش که برای اکثریت، اطمینان خاطر از یک پارچه ایده آل را به همراه دارد. الیاف پنبه ای به شکل هادی حرارتی عمل میکنند و حرارت بدن را به بیرون منتقل می نمایند، پس در نتیجه خنک هستند. گاها لباس های پنبه ای در بین عوام نخی هم نامیده می شوند.
پارچه ی ابریشمی (Silk)
پارچه های ابریشمی مستحکم ترین پارچه های دنیا هستند و به علت داشتن پروتئین، هادی حرارت نبوده و آن را در خود نگه می‌دارند. غالبا از پارچه های ابریشمی برای ساخت لوازم منزل و لباس‌های لوکس و تزیینی استفاده میشود.
پارچه ی حریر
میتوان گفت همان پارچه ی ابریشمی نازک است.
پارچه ی کتان (Leinen)
پارچه ای است که از الیاف ساقه‌ی کتان ساخته میشود.کتان گیاه علفی یکساله و دارای برگ‌های سبز مات و ساقه‌ی متشکل از الیاف نرم و بلند است که از این الیاف نخ کتان به دست می‌آورند. پارچه ی کتان به عنوان پادشاه پارچه ها شناخته میشود. از کتان علاوه بر ساخت لباس در مبلمان منزل نیز استفاده می گردد.
پارچه ی کتان کش
همان پارچه کتان است که با نخ کشی بافته میشود. نخ کشی عبارت است از ترتیب گذرانیدن نخ های تار از سوراخ های میلمیلک و رد دستگاه یا ماشین بافندگی تعداد کل میلمیلک های مورد نیاز برای عمل نخ کشی برابر با تعداد کل نخ های تار است.
پارچه ی جین (Jeans)
نوعی پارچه ی کتانی است با بافت راه راه و ضخیم که به پارچه «دنیم» نیز شناخته میشود. اگرچه امروزه گونه های مختلفی از پارچه ی جین موجود است ولی اصل این پارچه به دلیل استحکام و طول عمر زیاد برای لباس کار استفاده می شود. در ایران عوام گاه به این نوع پارچه «لی» هم میگویند که در اصل نام تجاری یک برند است.
پارچه ی گاباردین (Gabardine)
نوعی پارچه با بافت ریز از پنبه، پشم یا الیاف مصنوعی با نقوش برجسته تیغ ماهی، جناقی یا مخلوط راه راه اریب است که همواره از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته میشود. این پارچه معتبر و مرغوب انگلیسی بیشتر برای کت و شلوار مردانه استفاده می شود.
پارچه ی کرباس (Sackcloth)
پارچه‌ای مقاوم است از الیاف پنبه و یا لینن است که از آن برای ساخت چادر مسافرتی، کوله پشتی و غیره استفاده میشود.
کشمیر (Cashmere)
کرک کشمیر که به تنهایی کشمیر هم گفته میشود، نوعی از الیاف است که از موی گردن بز کشمیر و دیگر بزها به دست می‌آید. به بزهای کشمیر که موی خوبی داشتند «کاپراهیراکوس لانیگر» می‌گفتند. بزهای کشمیر دو نوع کرک تولید میکنند که یکی، کرک‌های نرم و لطیف و دیگری موهای ضخیم و بلندتری هست که باید مو زدایی شوند. فرایند مو زدایی یک فرایند مکانیزه است که طی آن، موهای ضخیم از کرک‌های لطیف و مورد نظر جداسازی و آماده رنگ رزی و ریسندگی می‌شوند. کشمیر بافتی ظریف، محکم، سبک و لطیف دارد و پوشاک تهیه شده از آن دارای کیفیت بی‌نظیری هستند. کشمیر با الیاف نرم و لطیفش شناخته میشود که به صورت طبیعی پوششی سبک و بدون پرز را فراهم می‌آورد. این الیاف به سادگی در همه حالات مختلف قابل استفاده بوده و به شکل نخ‌های سبک یا سنگین تنیده می‌شوند. کشمیر رنگرزی نشده به رنگ های طبیعی سفید، خاکستری و قهوه ای‌های مختلف است. همچنین پشم آنگورا را نیز به اسم کشمیر می‌شناسند.
فوتر یا نمد (Felt)
نَمَد نوعی بافته سنّتی است که با پشم تولید میشود. در فرانسه به آن فوتر میگویند. برای تهیه نمد (نمدمالی) عمل بافتن انجام نمی‌شود بلکه با ایجاد فشار و رطوبت و حرارت، موجب درهم‌رفتن الیاف پشمی می‌شوند. دو خاصیت جعد یابی و پوسته‌ای شدن پشم امکان تولید نمد را فراهم میکنند.
پشمی که برای تولید نمد به کار می‌رود پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند است. از صابون و زرده تخم‌مرغ نیز میتوان برای بهتر شدن کیفیت کار استفاده کرد. مقدار پشمی که برای هر متر مربع نمد لازم است با مقدار پشم لازم برای تولید قالی برابر است اما چون زمان تولید نمد بسیار کوتاه‌تر است (حدود یک روز) قیمت آن پایین است.
برزنت (Tarpaulin)
برزنت یک پارچه ی مستحکم، منعطف و ضدآب است که معمولا از پارچه‌هایی مانند کرباس و یا پلی استر با روکش یورتان و یا پلاستیک هایی مانند پلی اتیلین ساخته میشود.
پارچه ی دانتل (Dantel)
نوعی پارچه توری که داری اشکال برجسته روی آن میباشد. اشکال برجسته ی روی دانتل شبیه پارچه گییپور است که همین باعث می شود بعضی به اشتباه دانتل را همان گیپور بدانند. دانتل قیمت بسیار بالایی دارد و به دلیل زیبایی و ظرافتش برای لباس عروس بسیار پرکاربرد است.
گیپور ( Guipure)
گیپور از بافت پنبه و ابریشم بدون هیچ زمینه ای و به صورت برجسته و ضخیم درست می شود.
پشمی (Wool)
با توجه به این که این الیاف از چه حیوانی تهیه شده باشد، به نام‌های مختلفی مانند گوسفند مرینوس، پشم لاما و موی بزکشمیر شناخته می‌شوند. پارچه های تهیه شده از پشم به دلیل ذخیره شدن هوا در بین الیاف، عایق حرارتی می‌باشند. به علت خاصیت رطوبت پذیری و داشتن فضای خالی، عرق بدن را جذب و آن را به آرامی تبخیر می‌کند. به همین دلیل شخص در زمستان کمتر احساس سرما می‌کند.